شماره 187 نشریه تحلیلی بصائر؛
بسم الله الرحمن الرحیم
اهمیت انتخابات در ایران
با نگاهی به انتخابات اسفند 1402
چکیده:
- انتخابات عرصهای است که در آن دیدگاههای مختلف برای اداره کشور، خود را در معرض رقابت و انتخاب شدن توسط مردم قرار میدهند. درواقع، مرکزثقل در انتخابات این مسأله است که از نظر مردم کدام دیدگاه، فرد یا جریانی بهتر میتواند کشور را اداره کند و بر میزان کارآمدی نظام بیفزاید. به بیان دیگر، بخش مهمی از حل مسائل معیشتی وابسته به کیفیتر شدن انتخابات و برآمدن نخبگان توانمند و شایسته از این مسیر است.
- انتخابات ازجمله عرصههای حساس و سرنوشتساز در کشور است که از ابعاد و جهتهای مختلف حائزاهمیت و توجه است. درواقع، انتخابات به واسطه دارابودن کارکردهای سیاسی، امنیتی، اجتماعی و حتی اقتصادی دارای اهمیت اساسی است و به همین دلیل موردتوجه دشمنان نیز میباشد. مهمترین موارد اهمیت و ضرورت انتخابات در نظام جمهوری اسلامی به شرح زیر است: 1) انتخابات هم حق است هم تکلیف . 2) انتخابات ملاکی برای مشروعیت نظام. 3) تجلی مردمسالاری دینی. 4) انتخابات خنثیکننده دوقطبیسازیهای مخرب. 5) انتخابات عاملی برای تأمین امنیت پایدار. 6) انتخابات به عنوان شاخص توسعه سیاسی. 7)انتخابات متغیری برای حل مشکلات. 8) انتخابات عاملی برای افزایش اعتبار بینالمللی نظام. 9) انتخابات خنثیکننده تبلیغات ایرانهراسانه و اسلامهراسانه
- بر این اساس، انتخابات حق مردم است؛ زیرا بر اساس قانون اساسی(اصل 56) و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران، مردم در کنار حقوقی که در زمینههای طبیعی، عمومی و... برخوردارند، در عرصه سیاست نیز از «حق تعیین سرنوشت خود و انتخاب افراد موردنظرشان برای تصدی امور» برخوردارند. از سوی دیگر، حضور در انتخابات و رأی دادن تکلیفی برای مردم است؛ زیرا بنا به مبانی مذکور، اداره جامعه و پیشبرد امور بدون حضور، حمایت و دخالت مردم میسر نیست.
- از مهمترین ترفندهای دشمن در هر انتخاباتی، ایجاد دوگانههای کاذب میان مردم و نظام است تا میان این دو شکاف ایجاد کرده و بتواند ضربه خود را بر پیکر نظام وارد سازد. انتخابات عرصهای است که باتوجه به تجلی همبستگی، انسجام و وحدت ملی در آن و تجدید عهد و بیعت مردم با نظام، این نقشه دشمن خنثی میشود.
- میزان استقلال، اقتدار و اعتبار یک کشور در سطح نظام بینالملل، وابسته به کیفیت حکمرانی آن در داخل است. به میزانی که کشوری از حمایت مردمی و سرمایه اجتماعی بالاتری برخوردار باشد، حاکمیت آن در داخل مستحکمتر میشود و این خود بخود سبب میشود تا بر اعتبار و قدرت چانهزنی آن در رفتوآمدها و معادلات دیپلماتیک بینالمللی افزوده شود و این امر، ضامنی برای تأمین هرچه بیشتر و بهتر امنیت و منافع ملی کشور محسوب میشود.
- حماسه حضور مردمی در انتخابات از دو بعد دیگر نیز حائز اهمیت است؛ نوعی مقابله و پاسخ به اقدامات اسلامهراسانه و ایرانهراسانه دشمن است؛ زیرا در تبلیغات دشمن، جمهوری اسلامی ایران را رژیمی دیکتاتوری که رأی و نظر مردم در آن جایگاهی ندارد، جلوه میدهند. حال آنکه با نمایش حماسه حضور مردمی در انتخابات، تبلیغات دشمن رنگ میبازد.
- انتخابات اسفند ماه امسال، از نقطهنظر رویکرد تحولی و حکمرانی کشور نیز حائز اهمیت است؛ بدین ترتیب که کیفیت این انتخابات و نتیجه آن هم میتواند انگیزه لازم را برای تداوم رویکرد تحولی فراهم آورد و هم وزن گزینههای روی میز آن در پروندههای مختلف روابط خارجی را تقویت کند.
مقدمه:
انتخابات عرصهای است که در آن دیدگاههای مختلف برای اداره کشور، خود را در معرض رقابت و انتخاب شدن توسط مردم قرار میدهند. درواقع، مرکزثقل در انتخابات این مسأله است که از نظر مردم کدام دیدگاه، فرد یا جریانی بهتر میتواند کشور را اداره کند و بر میزان کارآمدی نظام بیفزاید. بر همین اساس، نخبگان و جریانهای سیاسی معمولاً در هر انتخاباتی میکوشند تا بهترین برنامهها را به افکار عمومی عرضه کنند. از این جهت، انتخابات به عنوان عاملی برای توسعه و تقویت کارآمدی و پویایی نظام به شمار میرود.
از سوی دیگر، بواسطه گردش نخبگان در انتخابات، روند اداره کشور و نظم و نسق امور از رکود، ایستایی و عدمپویایی رهایی مییابد. درواقع، دیدگاهها و نخبگان متعددی در کشور وجود دارد که هر یک دارای نقاط قوت و ظرفیتهایی است که ممکن است دیگران و یا رقبا از آن بیبهره باشند. همچنین معمولاً امکان استفاده از همه ظرفیتهای این نخبگان در یک برهه از زمان وجود ندارد. از اینرو، انتخابات سازوکاری است که امکان بهرهگیری از ظرفیتهای متعدد همه نخبگان و نیروهای سیاسی جامعه را در برهههای مختلف فراهم میکند.
درواقع، هدف اصلی در انتخابات، ارتقای کارآمدی و اداره بهینه کشور است. بنابراین، میان انتخابات و حل مشکلات، بویژه در حوزه مسائل روزمره همچون اقتصاد و معیشت، نسبتی مستقیم وجود دارد: هر چه انتخابات به روی کارآمدن افراد و نخبگان شایستهتر، کارآمدتر، پویاتر، پرتحرکتر و چالاکتر منتج شود، افق موجود برای حل مشکلات، روشنتر و امیدبخشتر خواهد بود.
این ارتباط، بویژه براین اساس که ناکارآمدیها و ضعفهای موجود مربوط به مدیران ناکارآمد و فاقد تحرک دورههای گذشته است، اهمیت فراوان دارد. درواقع، اگرچه در نگاه اول ممکن است میان انتخابات و مسأله معیشت ارتباطی برقرار نباشد، اما در اصل، انتخابات به عنوان زمینهساز چرخش نخبگان و مدیران، نقش مهمی در مسأله معیشت دارد؛ زیرا کیفیت اداره اقتصاد و معیشت در کشور تا حد زیادی به لیاقت و ظرفیتهای مدیران و نخبگانی بستگی دارد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم برآمده از انتخابات هستند. به بیان دیگر، بخش مهمی از حل مسائل معیشتی وابسته به کیفیتر شدن انتخابات و برآمدن نخبگان توانمند و شایسته از این مسیر است.
بر این اساس، میتوان اهمیت انتخابات پیشروی مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری را بیش از پیش دانست؛ زیرا با توجه به شدت و دامنه مشکلات اقتصادی – معیشتی در کشور و همچنین، وضعیت روابط خارجی کشور، انتخابات میتواند محرکی برای حل این مشکلات و تقویت مواضع نظام در پروندههای مختلف سیاست و روابط خارجی بهویژه در ارتباط با رفع تحریمهای ضدایرانی باشد. بنابراین، انتخابات و نتیجه آن میتواند در تداوم روند پیشرفت کشور و تقویت مؤلفههای قدرت نظام، بهویژه از نقطهنظر خلق و تقویت سرمایه اجتماعی، اثرگذار باشد. در متن حاضر، تلاش میشود تا ضمن تشریح اهمیت انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران، اهمیت انتخابات پیشرو با تفصیل بیشتری مورد واکاوی قرار گیرد.
1. اهمیت انتخابات
انتخابات ازجمله عرصههای حساس و سرنوشتساز در کشور است که از ابعاد و جهتهای مختلف حائزاهمیت و توجه است. درواقع، انتخابات به واسطه دارابودن کارکردهای سیاسی، امنیتی، اجتماعی و حتی اقتصادی دارای اهمیت اساسی است و به همین دلیل موردتوجه دشمنان نیز میباشد. مهمترین موارد اهمیت و ضرورت انتخابات در نظام جمهوری اسلامی به شرح زیر است:
1-1. انتخابات هم حق است هم تکلیف
ملازمت حق و تکلیف یک قانون عام است؛ یعنی هر جا حقی وجود داشته باشد، ملازم با آن، تکلیفی نیز وجود دارد و برعکس. به عنوان مثال، آنگاه که گفته میشود پدر بر فرزند خود حق دارد، در همان حال نسبت به فرزندش نیز تکلیفی دارد؛ یعنی اینگونه نیست که پدر صرفاً بر فرزند خود حق داشته باشد و در مقابل هیچ تکلیفی نسبت به فرزندش نداشته باشد. پس هر حقی همراه با تکلیفی است و برعکس.
بنابراین نمیتوان مدعی شد که چون اموری مانند انتخابات حق مردم است، آنها میتوانند از این حق خود چشمپوشی کنند و یا این که مدعی شد که چون تکلیف مردم است، پس آنها مجبور به شرکت در انتخابات و رأی دادن هستند. مقام معظم رهبری در این باره میفرمایند:
«... هم حق و هم تکلیف مردم است که بیایند و سرنوشت کشورشان را بهدست خودشان معین کنند؛ زیرا که کشور متعلق به مردم است. مردم باید بیایند و با انتخاب صحیح و آزادانه، قانونگذارانشان را در قوهی مقننه معین کنند؛ مجریان خودشان را با ترتیبی که در قانون معین شده است، معین کنند. این حق مردم است و متعلق به آنهاست؛ اما تکلیف هم هست. اینطور نیست که یکی بگوید من نمیخواهم از این حقم استفاده کنم؛ نه، سرنوشت نظام بستهی به احقاق و استنقاذ این حق است؛ این تکلیف است؛ باید همه شرکت کنند»(بیانات مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران حج،26/11/1378).
بر این اساس، انتخابات حق مردم است؛ زیرا بر اساس قانون اساسی(اصل 56) و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران، مردم در کنار حقوقی که در زمینههای طبیعی، عمومی و... برخوردارند، در عرصه سیاست نیز از «حق تعیین سرنوشت خود و انتخاب افراد موردنظرشان برای تصدی امور» برخوردارند. از سوی دیگر، حضور در انتخابات و رأی دادن تکلیفی برای مردم است؛ زیرا بنا به مبانی مذکور، اداره جامعه و پیشبرد امور بدون حضور، حمایت و دخالت مردم میسر نیست. بر همین اساس، باتوجه به مسائل پیشروی نظام اسلامی و وقوف به اینکه دشمنان همواره درصدد جدا کردن مردم از نظام اسلامی هستند و از سویی، انتخابات بزنگاهی است که بتوان این نقشه و سایر نقشههای دشمن را خنثی کرد و به نوعی در مسائل پیشرو به مسئولان امر قوت قلب و انگیزه مضاعف بدهیم، شرکت در انتخابات و رأی دادن یک وظیفه خطیر ملی و اسلامی برای تک تک آحاد ملت است.
با توجه به آنچه گفته شد، آنگاه که گفته میشود شرکت در انتخابات تکلیف است، منظور این نیست که میتوان به اجبار مردم را وادار به حضور در انتخابات کرد، بلکه براساس جایگاه مردم در نظام اسلامی و احساس تعهدی که آنها نسبت به سرنوشت خود و جامعه دارند، برای آنها یک تکلیف است و مسلم است که جنس این تکلیف، نوعی تعهد درونی و اخلاقی برای نقشآفرینی است. کمااینکه در بلژیک، برزیل، آرژانتین، استرالیا و سوئیس شرکت در انتخابات اجباری بوده، به گونهای که حتی برخی از این کشورها، بابت شرکت نکردن افراد در انتخابات آنها را جریمه میکنند، اما در جمهوری اسلامی ایران هیچگاه چنین رویهای وجود نداشته است.
1-2. انتخابات ملاکی برای مشروعیت نظام
انتخابات علاوه بر اینکه تجلیبخش بُعد مردمیِ مشروعیتِ نظام است، به عنوان روش و شیوهای جهت کارآمدسازی هرچه بیشتر نظام نیز موردتوجه است و درواقع، از طریق تأثیر بر کارآمدی نظام، بر مشروعیت آن تأثیرگذار است. به بیان دیگر، از آنجا که نظام اسلامی، «متّکی به ایمانها و عواطف و علایق مردم» است، انتخابات به عنوان تجلیبخش این عواطف و علایق، جایگاه برجستهای دارد.
1-3. تجلی مردمسالاری دینی
مردمسالاری دینی به عنوان حکومتی که با رأی و نظر مردم تشکیل، قوام و دوام مییابد، نیازمند حضور مستمر مردم در عرصههای تعیین سرنوشت، تعیین زمامداران و... است. درواقع، انتخابات یکی از مکانیسمهایی است که مردمسالاری دینی در آن متجلی میشود. به تعبیر مقام معظم رهبری، «انتخابات، مظهر کامل حضور و انتخاب مردم است. مردم با حضور خودشان در صحنه انتخابات ... مردمسالاری واقعی را در این کشور شکل میدهند؛ این خیلی مهم است»(بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اقشار مختلف مردم، 18/06/1394). به بیان دیگر، انتخابات مظهر و تجلی «ایمان و اعتقاد به مردم» به عنوان یکی از ارکان مردمسالاری دینی است. در این زمینه، مقام معظم رهبری میفرمایند:
«انتخابات ... مظهر خداباوری است، چون تکلیف است. وظیفه ما است، تکلیف ما است که در سرنوشت کشور دخالت کنیم؛ تک تک آحاد ملت این تکلیف را دارند. مظهر مردمباوری است، چون انتخابات مظهر اراده آحاد مردم است؛ مردمند که مسئولان کشور را به این وسیله انتخاب می کنند و مظهر خودباوری است، چون هر کسی که رأی در صندوق میاندازد، احساس میکند که به سهم خود در سرنوشت کشور دخالت کرده است، به سهم خود تعیین کرده است؛ این خیلی چیز مهمی است. پس انتخابات هم مظهر خداباوری است، هم مظهر مردم باوری است، هم مظهر خودباوری است»(بیانات مقام معظم رهبری در مراسم ارتحال امام خمینی(ره)، 14/03/1392).
در توضیح باید گفت که در نظام مردمسالاری دینی، با همراهی و حمایت مردم است که تحقق افقهای موردنظر نظام میسر میشود و انتخابات در این زمینه متغیر اصلی تعیینکننده است.
1-4. انتخابات خنثیکننده دوقطبیسازیهای مخرب
از مهمترین ترفندهای دشمن در هر انتخاباتی، ایجاد دوگانههای کاذب میان مردم و نظام است تا میان این دو شکاف ایجاد کرده و بتواند ضربه خود را بر پیکر نظام وارد سازد. انتخابات عرصهای است که باتوجه به تجلی همبستگی، انسجام و وحدت ملی در آن و تجدید عهد و بیعت مردم با نظام، این نقشه دشمن خنثی میشود.
درواقع، از آنجا که تمام کسانی که در انتخابات شرکت میکنند در درجه اول به نظام اسلامی رأی میدهند، حضور آنها در انتخابات، اعلام همبستگی و جداییناپذیری با نظام است و همین امر خنثیکننده نقشههای شوم دشمن است. مقام معظم رهبری در این زمینه میفرمایند:
«یکی از هدف های دائمی جبهه دشمن -که در رأسش هم آمریکا است- از اوّل انقلاب تا امروز این بوده است که یک دوقطبیِ خطرناک بین مردم و نظام به وجود بیاورد؛ درست عکس آن چیزی که جمهوری اسلامی بر اساس آن بنا شده است؛ یعنی آمیختگی کامل نظام با مردم. آنها خواسته اند این شکاف را به وجود بیاورند؛ البتّه موفّق نشده اند. انتخابات از جمله مواردی است که دشمن را در این عرصه مأیوس می کند؛ یعنی نشان دهنده ارتباط مستحکم نظام با مردم است و این دوقطبی مورد علاقه دشمن را بکلّی از بین می برد. به این اعتبار، انتخابات مصداق «اِن تَنصُرُوا الله» است»(بیانات مقام معظم رهبری در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش 19/11/1394).
1-5. انتخابات عاملی برای تأمین امنیت پایدار
همانگونه که در بالا اشاره شد، در روند انتخابات از آنجا که آحاد مردم و اصطلاحاً «بدنه اجتماعی» با مرکزیت نظام بخوبی پیوند برقرار میکند، مجاری ارتباطی مردم و مسئولان تسهیل شده و از ایحاد فاصله و شکاف میان آنها جلوگیری میشود. این موضوع علاوه بر اینکه در ایجاد حس برابری و رضایت در مردم تأثیرگذار است، سبب میشود که آنها حکومت را از خود بدانند و آماده فداکاری و جانفشانی برای آن باشند. درواقع، از این طریق حیات و موجودیت نظام سیاسی با حیات و موجودیت مردم مرتبط میشود و بنابراین، امنیتی پایدار و خللناپذیر شکل میگیرد.
به تعبیر دیگر، امنیت در یک جامعه تنها زمانی به اتقان و پایداری میرسد که مبتنی بر حضور مردم در صحنه باشد؛ یعنی امنیت با مشارکت مردم تأمین شده باشد. در توضیح باید گفت که تحکیم نقش و جایگاه مردم در حوزه سیاست از دستاوردهای برگزاری انتخابات است. همین موضوع، زمینه ارتباط مستمر و مؤثر مردم و مسئولان و همچنین مشارکت گسترده در امور مملکت را فراهم کرده است که این امر خود باعث شکلگیری نوع خاصی از امنیت به نام «امنیت مردمپایه» شده است. به عبارتی، تکیه و تأکید نظام اسلامی به حضور مردم در صحنه و مشارکت آنان در زمینههای مختلف که این خود برخاسته از ماهیت نظام مردمسالاری دینی است، از همان ابتدای پیروزی انقلاب، نقطه قوت انقلاب اسلامی و ضامن تأمین امنیت آن بوده است.
در همین راستا قابلذکر است که انتخابات و مردمسالاری دینی، عاملی برای تضمین ماندگاری و پایداری نظام است. توضیح آنکه؛ پایداری نظامهای سیاسی آنگاه از استحکام لازم برخوردار خواهد بود که این نظامها بتوانند وجه خاص خود را با وجه عام حاکم بر دنیا به خوبی ترکیب کنند. در این خصوص و در ارتباط با جمهوری اسلامی بایستی گفت که اسلامیت وجه خاص این نظام و جمهوریت وجه عام حاکم بر دنیا بود. هرچند که جمهوریت نیز چیزی خلاف اسلامیت نیست، که این دو بهخوبی و با ظرافت منحصر بفردی در نظام جمهوری اسلامی با هم تلفیق شدهاند. بنابراین، با این وجود دیگر کسی نمیتواند این نظام را به دیکتاتوری متهم کند. همچنین، با توجه به اینکه سایر نظامهای مردمسالار دنیا سکولار هستند، دیگر کسی نمیتواند جمهوری اسلامی را به سکولار بودن متهم کند.
در توضیح بیشتر باید گفت که تأمین امنیت کشور بدون مشارکت و کمک مردم میسر نیست. برای تأمین این امنیت در جاهایی باید نیرو استخدام کرد و هزینه کرد و حتی رنج حفاظت از مرزها را هم تحمل کرد و بالاتر از این، شهید داد، اما در جای دیگری، باید در عرصههای مشارکت عمومی مانند انتخابات حاضر شد. بنابراین، به زبان ساده باید گفت که انتخابات این نتیجه مهم را در پی دارد که امنیت کشور را با کمترین هزینه تأمین میکند.
1-6. انتخابات به عنوان شاخص توسعه سیاسی
توسعه سیاسی مهمترین، پیچیدهترین، مبهمترین و حساسترین مرحله در روند توسعه یک جامعه است. برگزاری انتخابات سالم، شفاف و رقابتی، آزادی تشکیل احزاب، انجمنها و سایر تشکلهای مشابه و همچنین فعالیت آزادانه آنها در چارچوب قانون، پاسخگویی و مسؤلیتپذیری مسؤلان در برابر مردم و... از مهمترین ملاکها و شاخصهای توسعه سیاسی هستند. در این میان، انتخابات به سبب عینی بودن و مشارکت آحاد مردم در آن نمود بیشتری داشته و شاخص عینیتر و دقیقتری برای ارزیابی توسعه سیاسی است.
1-7. انتخابات متغیری برای حل مشکلات
میان انتخابات و حل مشکلات، بویژه در حوزه مسائل روزمره، اقتصاد و معیشت، نسبتی مستقیم وجود دارد؛ بدین معنا که به میزانی که انتخابات منتج به روی کارآمدن افراد و نخبگان شایستهتر، کارآمدتر، پویاتر، پرتحرکتر و چالاکتر شود، افق موجود برای حل مشکلات، روشنتر و امیدبخشتر خواهد بود.
این ارتباط، بویژه براین اساس که ناکارآمدیها و ضعفهای موجود مربوط به مدیران ناکارآمد و فاقد تحرک در گذشته است، اهمیت فراوان دارد. به بیان دیگر، بخش مهمی از حل مسائل معیشتی وابسته به کیفیتر شدن انتخابات و برآمدن نخبگان توانمند و شایسته از انتخابات است.
1-8. انتخابات عاملی برای افزایش اعتبار بینالمللی نظام
پشتوانه قدرت نظام اسلامی، برخلاف رژیمهای منطقه، نه زور سرنیزه و حمایت قدرتهای خارجی مانند آمریکا میباشد، بلکه پشتوانه قدرت نظام مردم هستند و با اعلام حمایت و همراهی مردم است که نظام اسلامی اقتدار بیشتری پیدا میکند. به عبارت بهتر، نظام برآمده از رأی مردم است و تداوم حمایت مردم از نظام هم به معنای تثبیت نظام است و هم به معنای قدرت و اقتدار بیشتر آن است. درواقع، با اعلام حمایت مردم از نظام در عرصههایی مانند انتخابات است که این قدرت مردمی به تصویر کشیده میشود.
1-9. انتخابات خنثیکننده تبلیغات ایرانهراسی
حماسه حضور مردمی در انتخابات از دو بعد دیگر نیز حائز اهمیت است؛ نوعی مقابله و پاسخ به اقدامات ایرانهراسانه دشمن است؛ زیرا در تبلیغات دشمن، جمهوری اسلامی ایران را رژیمی دیکتاتوری که رأی و نظر مردم در آن جایگاهی ندارد، جلوه میدهند. حال آنکه با نمایش حماسه حضور مردمی در انتخابات، تبلیغات دشمن رنگ میبازد. علاوه بر این، در شرایطی که در سالهای اخیر شاهد وحشیگری گروههای تروریستی مانند داعش بودیم که اقدامات آنها تصویری خشن از اسلام و مسلمانان ارائه میداد، نمایش حضور مردمی در انتخابات ایران، نشان میدهد که مردمسالاری در اسلام نیز پذیرفته شده و برخلاف اقدامات غیرانسانی گروههای تروریستی، اسلام دینی است که با تمدن و پیشرفت تضادی ندارد.
2. اهمیت انتخابات پیشرو
برگزاری دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری که در اسفند 1402 انجام میشود، با توجه به شرایط کنونی و آینده نظام، حائز اهمیت جدی میباشد. در این زمینه میتوان به نکات و موارد زیر اشاره کرد.
2-1. خنثیسازی جنگ ترکیبی دشمنان
جنگ ترکیبی نظام سلطه با نظام اسلامی دارای ابعاد و لایههای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و شناختی است. با این حال، این جنگ ترکیبی، شناختپایه است؛ یعنی دشمن در حوزههای دیگر، با اتکا به جنگ شناختی است که با نظام اسلامی میجنگد. یکی از مهمترین ترفندهای این جنگ شناختی نیز دوقطبیسازی مخرب است. درواقع، از مهمترین ترفندهای دشمن در هر انتخاباتی، ایجاد دوگانههای کاذب میان مردم و نظام است تا میان این دو شکاف ایجاد کرده و بتواند ضربه خود را بر پیکر نظام وارد سازد. انتخابات عرصهای است که باتوجه به تجلی همبستگی، انسجام و وحدت ملی در آن و تجدید عهد و بیعت مردم با نظام، این نقشه دشمن خنثی میشود.
به بیان دقیقتر باید گفت که دشمن با جنگ ترکیبی شناختپایه و دوقطبیسازی مخرب در خلال این جنگ، درصدد قرار دادن مردم در مقابل نظام است تا از طریق به صحنه آوردن بخشهایی از مردم علیه نظام، حوزههای قدرت نظام را تضعیف کند. در این میان، مسلم است که مردم با حضور خود در انتخابات و اعلام حمایت از نظام، این نقشه دشمن را خنثی میکنند. درواقع، از آنجا که تمام کسانی که در انتخابات شرکت میکنند در درجه اول به نظام اسلامی رأی میدهند، حضور آنها در انتخابات، اعلام همبستگی و جداییناپذیری با نظام است و همین امر خنثیکننده نقشههای شوم دشمن است. مقام معظم رهبری در این زمینه میفرمایند:
«یکی از هدف های دائمی جبهه دشمن -که در رأسش هم آمریکا است- از اوّل انقلاب تا امروز این بوده است که یک دوقطبیِ خطرناک بین مردم و نظام به وجود بیاورد؛ درست عکس آن چیزی که جمهوری اسلامی بر اساس آن بنا شده است؛ یعنی آمیختگی کامل نظام با مردم. آنها خواستهاند این شکاف را به وجود بیاورند؛ البتّه موفّق نشدهاند. انتخابات از جمله مواردی است که دشمن را در این عرصه مأیوس میکند؛ یعنی نشاندهنده ارتباط مستحکم نظام با مردم است و این دوقطبی مورد علاقه دشمن را بکلّی از بین میبرد. به این اعتبار، انتخابات مصداق «اِن تَنصُرُوا الله» است«( بیانات مقام معظم رهبری در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش 19/11/1394).
2-2. کمک به تقویت رویکرد تحولی حکمرانی کشور
فارغ از نگاههای سیاسیِ جریانی، از نقطهنظر کارآمدی و توفیق در حل مشکلات کشور و مردم، نظام در مجموع رویکرد مناسبی را در این زمینه اتخاذ کرده است. نکته محوری در این رویکرد، تلاش برای فعالسازی حداکثری ظرفیتهای داخلی و معطل نگذاشتن کشور برای گشایشهای خارجی است. هر چند در زمینه روابط خارجی نیز دولت سیزدهم توفیقهای خوبی داشته است.
با توجه به آنچه گفته شد، انتخابات اسفند ماه امسال، از نقطهنظر رویکرد تحولی حکمرانی در کشور نیز حائز اهمیت است؛ بدین ترتیب که کیفیت این انتخابات و نتیجه آن هم میتواند انگیزه لازم را برای تداوم رویکرد تحولی فراهم آورد و هم وزن گزینههای روی میز آن در پروندههای مختلف روابط خارجی را تقویت کند.
فراموش نکنیم که سال گذشته، با شروع آشوبها، آمریکاییها اعلام کردند که مایل به ادامه مذاکرات احیای برجام نیستند، اما بلافاصله بعد از حضور حماسی مردم در راهپیمایی 22 بهمن سال گذشته، از کانالهای مختلف برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام به ایران پیام دادند. این مهم نشان میدهد که وضعیت سیاسی داخلی، متغیری بسیار تعیینکننده در کیفیت رقم خوردن پروندههای متعدد روابط خارجی است.
2-3. لازمه نقشآفرینی در نظم نوین بینالمللی
با توجه به شرایط در حال تغییر نظام بینالملل و بروز و ظهور ابتدایی برخی از نشانههای تغییر نظم بینالمللی، انتخابات اسفند ماه امسال برای نظام و کشور حائز اهمیت جدی است. در توضیح باید گفت که جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر با توجه به تقویت قدرت دفاعی، حضور و مشارکت فعال در نهادهای نوظهور بینالمللی مانند بریکس، هم سمت و سوی تغییر نظام بینالملل را بخوبی درک کرده و هم اقدامات شایستهای را برای ورود به این دوره جدید، به منظور دستیابی به جایگاه متناسب با شأن خود، انجام داده است.
نکته مهم در این زمینه آن است که قدرتآفرینی خارجی نظام، باید با حمایت داخلی نیز همراه باشد تا جمهوری اسلامی ایران بتواند بیش از پیش در نظم نوین بینالمللی نقشآفرین باشد. یکی از مهمترین عرصههایی که این حمایت را به تصویر میکشد، مشارکت مردمی در انتخابات است.
سخن پایانی
انتخابات متغیر مهمی در فضای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی کشور است؛ یعنی انتخابات متغیری است که هم از همه این حوزهها متأثر است و هم بر همه آنها تأثیر میگذارد. درواقع، کیفیت و وضعیت کشور در حوزههای مختلف وابسته به انتخابات است. با این حال، نکته مهم درباره انتخابات آن است که این مهم زمانی میتواند نتایج لازم را برای کشور به همراه بیاورد که در خلال آن، راهبردهای انتخاباتی اعلامی از سوی رهبر معظم انقلاب در اول سال که شامل امنیت، سلامت، رقابت، مشارکت و اصلحگزینی است، محقق شود. همه مسئولان، مردم و جهادگران عرصه تبیین در تحقق این شرایط وظیفه سنگینی را بر عهده دارند.