به گزارش روابط عمومی سازمان بسیج اساتید کشور و به نقل از روابط عمومی مجمع بین‌المللی اساتید مسلمان دانشگاه‌ها، نشست تخصصی " نظریه‌های دولت و دولت جمهوری اسلامی" با حضور دکتر غلامرضا خواجه سروی نائب رئیس انجمن علمی جامعه شناسی سیاسی ایران و دکتر احمد گل محمدی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی روز شنبه در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

در ابتدای نشست دکتر خواجه سروی عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی به معرفی انجمن علمی جامعه شناسی سیاسی ایران پرداخته و گفت:‌ این انجمن با عضویت اساتید و دانشجویان علوم سیاسی سعی در پرداختن به مسائل کشور در حوزه جامعه شناسی سیاسی دارد. در اردیبهشت امسال فصلنامه انجمن توانست درجه علمی پژوهشی را از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کسب کند لذا از همه علاقمندان در این حوزه درخواست می‌شود که مقالات خود را به سایت فصلنامه ارسال نمایند.

نائب رئیس انجمن علمی جامعه شناسی سیاسی ایران در ادامه به نظریه‌های دولت در جمهوری اسلامی اشاره کرده و افزود:‌ در ادبیات سیاسی چندین نظریه در خصوص دولت ارائه شده است و تلاش شده به ابعاد مختلف دولت از جمله: ماهیت، ابعاد و… پرداخته شود. اندیشمندان علوم سیاسی از رویکردهای مختلف سعی در بررسی دولت جمهوری اسلامی داشته‌اند. برخی‌ها دولت جمهوری اسلامی را دولت اخلاقی از نوع هگلی می‌دانند و برخی هم معتقداند دولت جمهوری اسلامی دولت طبقاتی مارکس و انگلس است و از نگاه عده‌­ای دیگر دولت جمهوری اسلامی به خاطر بازنگری که در قانون اساسی صورت گرفت و ولایت فقیه به مطلقه تبدیل شد، دولت جمهوری اسلامی ایران را دولت مطلقه می دانند.

[[{"fid":"8568","view_mode":"default","fields":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false},"type":"media","field_deltas":{"1":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false}},"link_text":null,"attributes":{"style":"height:525px; width:700px","class":"file-default media-element","data-delta":"1"}}]]

دکتر خواجه سروی در ادمه به ویژگی‌های دولت جمهوری اسلامی اشاره نموده  و عنوان کرد: دولت جمهوری اسلامی بر اقشار مختلف مردم متکی است و دسترسی به مسئولین نظام به آسانی امکان پذیر است؛ مشروعیت در جمهوری اسلامی ایران الهی و مردمی است؛ راس هرم قدرت رابطه مستقیم و غیرمستقیمی با سایر نهادها دارد ویژگی دیگر آن رهبری است که هم از اختیارات اجرایی و معنوی برخوردار است.   

دکتر احمد گل محمدی در ادامه از نگاه نهادگرایانه به بررسی دولت در جمهوری اسلامی پرداخت.

[[{"fid":"8569","view_mode":"default","fields":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false},"type":"media","field_deltas":{"2":{"format":"default","field_file_image_alt_text[und][0][value]":false,"field_file_image_title_text[und][0][value]":false}},"link_text":null,"attributes":{"class":"file-default media-element","data-delta":"2"}}]]

وی گفت: یک ناکارآمدی فزاینده‌ای در باب نهاد دولت به معنای state وجود دارد و آن هم به دو اعتبار همه دان و همه توان دانستن دولت ایجاد شده است.

عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی افزود: دولت دارای دو شان است ۱- دولت به عنوان نهاد که محصول زندگی جمعی است. به خاطر نابرابری و اعمال زوری که در جامعه به صورت طبیعی وجود دارد؛ دولت ایجاد شده است تا از طریق قانونی به سازماندهی اعمال زوری که گریزناپذیر است بپردازد. بنابراین دولت یک نهاد قانون ساز و قانون بان است. ۲- دولت نهاد نهادها است و یک پله از سایر نهادها بالاتر است. یعنی حاضر و ناظر است.

منظور از ناکارآمدی دولت یعنی ناتوانی نسبی در جلوگیری از قانونگریزی است. اما باید توجه داشت که هیچ دولتی به طور صددرصد موفق و صددرصد در این امر ناتوان نیست. ناکارآمدی دولت در جمهوری اسلامی فزاینده است. روز به روز قانونگریزی و تخلف عقلانی و تخلف و قانون گریزی به نفع افراد تمام می‌شود. قانون‌گریزی در ایران یک امر عقلانی شده است. اما چرا این طور شده است؟ این امر حاصل اختلال در فرایند نهادینه شدن قانون اساسی است و این خود معلول ایدئولوژی جمهوری اسلامی ایران است. در قالب ایدئولوژی دو اتفاق افتاده ابتدا ماهیت و اهمیت دولت بازتعریف شده است. ماهیت دولت به عنوان فراتاریخی و مقدس جلوهگر شده است. این امر سبب شده بر جامعه متقدم شود. نسبت دولت و جامعه وارونه شده است. در مرحله دوم از جامعه اعتبار زدایی شده است. جایگاه جامعه و دولت تغییر کرده است و با این باز تعریف، به دولت مشروعیت بخشیده که خود را به عنوان متولی ثروت، فرهنگ و اخلاق تعریف کند. این سبب شده است که دولت از وظایف اصلی خود عبور کند و وارد تولید و توزیع ثروت، فرهنگ و اخلاق در جامعه شود و به جای اینکه برای اقتصاد کار کند، کار اقتصادی کرد به جای اینکه برای فرهنگ کار کند، کار فرهنگی کرد. روز به روز دولت جمهوری اسلامی فربه‌تر شد و چابکی خود را از دست داد. دولت آنقدر گسترش پیدا کرده که دیگر توان انجام وظایف اصلی خود را ندارد. بنده معتقد هستم دولت باید در همه چیز دخالت و نظارت کند اما شراکت نکند. دولت به جای کارسازی باید کارگزاری کند.